W perspektywie roku 2020 przed Europą stoją ogromne wyzwania strategiczne związane z rozwojem gospodarki opartej na wiedzy i innowacjach, rozwojem gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów, przyjaznej środowisku i konkurencyjnej, a także rozwojem wspierającym włączenie społeczne. W tej strategii kluczową rolę ma do odegrania nauka, postrzegana jako źródło innowacji i rozwiązań między innymi umożliwiających poznanie i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym, poszukiwanie nowych źródeł energii itp. Konieczne są też duże zmiany społeczne do wykształcenia się społeczeństwa cyfrowego świadomie budującego gospodarkę opartą na wiedzy. Z tych względów edukacja staje się znaczącym elementem przyszłych działań dla sukcesu. Bazą myślenia o konkurencyjności Europy w świecie globalnym jest wkład Europy w dziedzictwo kulturowe ludzkości.
Nauka, edukacja i kultura stanowią więc synergiczny układ kluczowy dla sukcesu strategii „Europa 2020”. Jedną z form budowania takiego układu mogą być wspólne programy naukowe i projekty badawczo-rozwojowe. Inną może być współużytkowanie infrastruktury informatycznej nauki. Tendencje takie obserwujemy m.in. w USA, gdzie realizowany jest program U.S. UCAN, polegający na połączeniu instytucji misji społecznych do sieci naukowej Internet2 i budowie zaawansowanych aplikacji.
Również w propozycji programu ramowego Horyzont 2020 można znaleźć wytyczne: „… w ramach działań Unii wspierane będzie ponadto korzystanie z infrastruktur badawczych, w szczególności e-infrastruktur, do celów służb publicznych, innowacji społecznych, kultury i edukacji”.
W kontekście powyższych tendencji należy postawić pytanie o polską drogę w budowaniu synergii nauki, edukacji i kultury. Wokół tego zagadnienia powinna koncentrować się dyskusja środowiskowa. Wśród szczegółowych pytań postawić można przykładowo następujące kwestie:
- Czy jest możliwe skuteczne współdziałanie sfer usług e-nauki, usług edukacyjnych, ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego z wykorzystaniem rozwiązań zrealizowanych w ramach projektów naukowych i strukturalnych?
- Jakie są możliwe scenariusze integracji infrastruktur badawczych, nowoczesnej szkoły i zasobów dziedzictwa kultury?
- Jaka jest wizja zintegrowanego dostępu do e-zasobów gromadzonych w różnych platformach (np. obsługi nauki, e-podręczniki, biblioteki cyfrowe)?
